Sigbin sa Bukid (bow!)
Nahitabo ni sa bukirang bahin sa Consolacion tuig 1990's. Didto sa dapit sakng Lolo, tungod sa kakalasangan sa lugar sauna, dili gyud malikayan nga naay mga istorya ug ingun man, mga nilalang nga mga katuhuan-dili. Adto jd ko didto sakng Lolo magstay basta bakasyon na sa klase (April to May) kay tabang2 ko didto sa mga buhat sa bukid ug dala nalang pd bakasyun. Naa toy gabie nga samtang padung mi katug, nahibung ko nga grabe ang uwang sa iro. Unya magbalhin2 raba ang pag-uwang sa mga iro.. I mean, madungog mi ug nag-uwang sa iro sa ubos sa amoa, then mahilom, unya didto napd sa babaw sa amoa dapit at an instant ni ang pagtransfer2x sa tingug. I guess about a second lang gikan sa pagkahilom sa pag-uwang sa iro sa ubos. Ni-ask ko sakng Lolo ug Lola kung unsa to? Ingun sila nga dili daw ko magsaba kay tingali daw magunggan sa nagsuroy2x. (ambot unsa?)
The nest day, nanuol na ang mga silingan didto sa amoa, sakong Lolo nga balay, (kani lagi one of the elders akong Lolo mao tong anha jd padung ang mga tao kng naay prob), then ni-ingun sila nga ni-ataki napud daw ang sigbin adtong miaging gabie, mao daw tong nagcge ug uwang ang mga iro. Then naay nakakita nga tungod sa kakusug sa ambak anang sigbin, mura na jd daw ug molupad paingun sa pikas place. Samotan nga naay mga iro nga nangamatay jd intawn ato. Ang tima-ilhan diay anang iro nga napaakan ug sigbin unya namatay kay ang iro, humok jd ang lawas. Dili gahi sama sa mga iro nga namatay lang ordinaryo ug wla na pd kay dugo nga makit-an bisan imo pang samaran ang patayng iro kay kuno, gihurot nato ug suyop sa sigbin.
Tungod atong hitaboa, gi-ingnan sila sakng Lolo nga magbantay na jd ug magdala ug mga kagingking, Bagakay, Pinoti, ug Ikog sa Pagi kay mao daw ni ang makapatay anang sigbin. Pagka-sunod gabie ana, murag nahilom nato kay nilabay naman pd ang isa ka adlaw nga walay kasikas gikan sa sigbin. Naa toy gamayng salo2x sa amoa unya ubay2 ang tao didto. Ako nga tighipos sa mga plato, pag-adto nko padung sa dirty kitchen (separated ni sa hauz pero kusina gihapon nga naay abuhan, wala pay stove sila didto) naa koy nabantayang nga murag iring nga ni-agi sakng tungod ug nisulod didto pero akong nabntayan nga nagtuhoy raman ang ikog pa-ibabaw unya maypagkapuwa ang mata. Kaila mn ko sa tnang iring namo didto mao tong hibung kog kinsa tong iring? Ni-ask ko sakng Lola nga didto sa hugasanan sa plato gawas sa kusina, ana ko "La, naa lage toy iring nga nisulod sa kusina nga lain ug mata dayun nagtuhoy ang ikog, kang kinsa kaha tong iring?" tubag akong Lola, "Oie hala, Sigbin to Dong oie!" Didto na, kay nagbugno na ang mga iring namo ug katong sigbin sulod sa kusina, sinyalis na kaau nga dili jd to ordinaryung iring ang nisulod sa kusina. Iyahay na ug bitbit ang mga tao sa palibot sa Pinoti, Bagakay, Kagingking ug ang gikoptan sakng Lolo ang ikog sa Page ug giatngan to nila dapit sa agianan inig gawas sa sigbin. Paggawas jd sa sigbin, hapos dayun sila sa ilang gidala nga mga weapons, sus murag majikiro ang sigbin nga dili jd maigo oie, pero paghapos skng Lolo sa ikog sa pagi, puerting tikang-tikanga sa sigbin. Murag nakuyapan apan klaro kaau ang ginhawag. Nanuol ang mga tawo ug apil pd ko didto. Mura na xa ug ni-agulo nga sa kagamay niya pagkasigbin, daku mn kaau ug agulo.. laina paminawn lage.. mao tong gitigbas sakng Lolo ang ulo sa sigbin ug gisunog nila. Gipasidan-an pd sila sakng Lolo nga ayaw jd ninyu bilini bisan balhibo lang ang sigbin kay maporma ra gihapon na xa kng makit-an sa tag-iya ana. Ug gi-ingnan pd ni Lolo ang mga tao didto nga sa sunod nga mga adlaw, naa gyuy mangita sa katong murag iring (sigbin sa tinuod) ug mao na ang nagbuhi sa sigbin.
Pagkasunod adlaw ana, naa gyuy nangita oie. Tiguwang babae, nangita kng naa ba daw nakakita sa iyang iring? Waaaahhhh! murag nakatag-an akong Lolo. Piskota ato lage.
Ingun akong Lola nga ang sigbin daw mag-usab2 ang porma ana, sigon sa buwan. Kung daku ang Moon kay daku pd daw na ang sigbin, pero kng gamay ang Moon (last quarter) kay mas gamay pd daw na. Tuod man, pagkasunod tuig ato, gabie to xa ug gamay ang siga sa buwan. Pagdayun nko ug labay ug basura sa gawas samong kural, naa nay bakanteng luna sa atbang ug dghang kahoy pd apan naay palin nga carabao grass ra xa dapit. Naa koy nabantayan nga murag Rabbit, cute kaau tan-awn nga nag-untol2. Kana ganing murag nag-hop kay mobalhin ug laing lugar ang Rabbit. Unya ako rang gitutukan hangtod nisulod sa kakahuyan. Akong gisultian dayun akng Lola nga naa koy nakit-an nga Rabbit sa bakante, ug ako untang adtoun kay cute kaau tan-awn. Sus, gi-ingnan ko sakng lola nga ayaw to adtoa, kanus-a mn ka kadungog nga naay Rabbit sa atong lugar? Diba wala? Sigbin to, ingun ato to kagamay kay tan-awa ang buwan diba gamay? samot na kay ang nakit-an nimo nagcge ra ug untol2x.. Ana mn jd daw na ang Sigbin, maguntol2x labi na kung magdalig dagan.
Ingon lagi ang mga tigulang sa amo nga naka kita ug sigbin kay mura ra daw nag Kangaroo ang itsura unya mag tuwad.
naa lang ko question...
naa daw something pag matulog then align sa pultahan?
per experience, dli lang kay ka usa but many times na nahitabo sa akoa. Sa amoa balay man gud sahay sa sala rako mag sleep. and then atubang sa pultahan. mao in the middle of the night kay mag syagit syagit kos ka hadlok.before kay pukawon nlang gyud ko sa akong nanay og tatay ngano daw ko. Ana ko ga damgo rako og d mao. Same pud sa katong akong ggikanan nga bhaus... akong bed kay atubang gyud sa pultahan. mao mag mata mata ko perme.... ...
magsakit akng dughan makahinumdom aning Sigbin oie.. Kay ang iro namo sauna ani, pwerteng biktimaha.. Lingaw ko sa mga iring ug iro gud, buddy2x pa jd to nko iroa.. tsk!
Balik ta sa imong pangutana sis, yap! Ungo kasagaran. But dili tanan. Sakto pd nga uling na ilang kaunon kung walay biktima nga mga hayop. Kaning mga sigbin, mura ni ug pinakabryt nga hayop. Kay sugoon mn ni sila sa ilang amo, para mangawat. Sama sa mga bugas, prutas ug uban pa. Dili mn ni sila ingun nga maglakaw2 sa palibot kay mopatay ug tao or mopatay ug mga hayop lang. Mapatay lang nila ang mga iro or iring labi na kung motutok sa ilang mata or makigbugno nila. Halok gani ni sila ug tao, mao ng kusug kaau na sila molayat or molupad sa kahadlok sa tao mga makit-an..
Ingun ang uban, Kangaroo daw na ug nawng, hinuon naay similarity sa postura, but lahi ra jd kaau ug nawng ug mata sa ordinaryo nga Kangaroo...![]()
Similar Threads |
|