CEBU, Philippines - Namatay sulod sa Tuburan District Hospital sa lungsod sa Tuburan ang usa ka 2-anyos nga batang lalaking nagkumbolsyon tungod sa grabe kataas nga hilanat niadtong Lunes sa alas 4:00 sa hapon human giingong nagdumili pag-release ang maong tambalanan nga ibalhin kini og laing tambalanan sa dakbayan sa Sugbu tungod kay wala pa nila mabayri ang hospital bills.
Ang namatay nga pasyente mao si Nelmart Balucos, 2, molupyo sa bukirang bahin sa barangay Mag-alwa, Tuburan nga bugtong anak lalaki sa magtiayon nga Arnel ug Rosemarie Balucos nga pag-umangkon ni Mag-alwa barangay captain Cresencio Bayo.
Si Bayo dihang na-interbyu sa DyDD mipadayag nga alas 8:00 sa buntag adtong Lunes gidala nila sa Tuburan District Hospital ang bata tungod sa kataas sa hilanat niini ug nagkombulsyon.
Ang doctor on duty nga si Dr. Rosendo Estoye mi-diagnosed sa sakit nga pneumonia ug mirekomendar nga ibalhin kini sa tambalanan sa dakbayan sa Sugbo tungod kay grabi na ang kahimtang niini.
Matud pa ni Bayo gi-asikaso unta dayun nila ang pagdala niini sa tambalanan dinhi sa dakbayan ug mi-request siya og ambulansiya sa munisipyo ug pagka ala 1:00 sa hapon ilaha na unta kining ibiyahe.
Apan nagdumili pag-release ang cashier sa billing section nga si Tessie Bucag nga usa usab ka midwife nga maoy in-charge sa billing tungod sa P990 nga hospital bills sa bata.
Tungod kay nahurot naman ang kuwarta sa ginikanan sa pasyente tungod sa gipalit nga mga tambal wala na sila’y ikahatag hinungdan nga ihatag nalang unta ni Bayo isip pasiunang bayad ang P500 ug gihangyo si Bucag nga pirmahan lang niya ang promissory note sa nahabiling P490 aron lang madali og dala sa tambalanan ang bata.
Apan giingong milabay nalang og pipila ka oras ang ilang pagpunay og hangyo nagdumili gyud pagtugot si Bucag hangtud nga nianang pagka alas 4:00 sa hapon namatay gyud ang bata sud sa maong tambalanan.
Dugang sa kapitan nga bisan na og patay na ang pasyente nagdumili lang gihapon ang tagdumala sa hospital pag-release niini kung dili makompleto og bayad ang bill (P990).
Hangtud nga pagka alas 7:00 sa gabii matud sa kapitan gipangkapoy na sila gipugos nalang niya og bilin sa cashier ang P500 ug gipugos nila og kuha ang patay’ng lawas sa bata aron dad-on pagpauli sa bukid.
“Pneumonia kuno ingon ni Dr. Estoye. Bisan og giunsa namo og hangyo wala gyud mosugot (Bucag) kay pabayran sa ang P490 nga kulang. Diha na ang ambulansiya sa gawas Sir, hasta ang drayber gipul-an nalang gud ug nilakaw,” dugang asoy ni kapitan Bayo.
Samtang si Bucag sa iyang bahin dihang gikuhaan og pamahayag miingon nga igo ra siya mo-bill ug dunay labaw kaniya nga maoy makabuot kun i-release ba ang pasyente.
Gitumbok ni Bucag ang hepe sa Tuburan District Hospital nga si Dr. Steve Legaray.
Si Legaray dihang gitawgan sa DyDD sa iyang bahin midepensa kang Bucag ug misuporta sa pamahayag niini nga igo lang kini nga mo-kwenta sa mga bayranan sa pasyente.
Giangkon ni Legaray nga siya ra ang makahukom sa mga dinaliang butang sama sa pagpa-release sa pasyente apan nanghunaw siya sa nahitabo sa bata sanglit bag-ohay lang siyang gipahibawo sa hitabo.
Gipasalig hinuon niya nga mohimo og imbestigasyon apan ang iyang ipatawag mao lang ang usa ka Ely Pescayno nga empleyado sa munisipyo aron paghipos og dugang kasayuran ug dili si Bucag ug ang ginikanan sa bata.
Nasayran usab sa Banat News nga hangtud kagahapong adlawa wala pa gyud makasumiter og report ang Tuburan District Hospital sa Provincial Health Office.
Si Dr. Cristina Giangos sa PHO kagahapon palang adlawa nasayod sa maong panghitabo ug mipasalig nga ila kining imbestigahon.
Samtang gibutyag ni Dr. Susana Madarieta, regional director sa Department of Health DOH-7 dihang nahinabi sa Banat News nga adunay dakong kalapasan nga nahimo ang tagdumala sa maong tambalanan.
Matud pa niya nga dunay balaod nga nagdili sa pagtanggong sa mga pasyente bisan og dili kini makabayad sa hospital bill. Nagpaabot pa ang DOH-7 sa idusong report sa pakisusing himuon sa PHO ug hayan modala sila og kaugalingong imbestigador sa Tuburan.
Samtang ang buhatan ni Mayor Democrito Aljun Diamante nga gitawagan sa Banat News pagsusi sa posible unyang lakang nga ilang himuon matod pa sa staff sa mayors office nga si Rowena Bodoso wala kini sa iyang buhatan gikan pa niadtong Huwebes ug kagahapong adlawa ug karong Lunes pa gitakdang mo-duty.
Source: Banat News / Darrel Carumba